Gorzej niż w Kambodży

W Polsce podatek dochodowy płaci się nawet od dochodów nie pozwalających na biologiczne przetrwanie. Kwota wolna od podatku jest u nas 10 razy niższa niż w Niemczech i kilkanaście razy niższa niż w w Wielkiej Brytanii. Lepiej pod tym względem jest nawet w najbiedniejszych krajach świata takich jak Kambodża.

W lutym Sejm głosami posłów koalicji rządzącej odrzucił projekt ustawy zakładającej podniesienie kwoty wolnej od podatku. Wynik głosowania rozpętał burzę w internecie. Oficjalny facebookowy profil Platformy Obywatelskiej został zasypany komentarzami i pytaniami dotyczącymi kwoty wolnej od podatku. Najpierw administratorzy strony masowo kasowali nieprzychylne wpisy. Gdy w końcu zostali zmuszeni, aby na niewygodne pytania odpowiedzieć, przedstawili „analizę”, w której starali się dowieść, że niższy podatek dochodowy wcale nie byłby korzystny dla obywateli. W ocenie PO: „Zwiększenie kwoty wolnej od podatku nie tylko nie poprawiłoby zatem sytuacji obywateli w najtrudniejszej kondycji finansowej i społecznej, ale nawet by ją pogorszyło”.

– Komentując takie brednie, należałoby użyć słów powszechnie uznawanych za obraźliwe. Wysokość kwoty wolnej od podatku jest u nas skandalicznie, kompromitująco niska. W krajach Europy Zachodniej ludzie z takimi dochodami, jakie mają Polacy, w zasadzie w ogóle nie płacą podatku dochodowego. U nas podatek ten ściąga się nawet od najuboższych. Postępowanie rządu PO, który po raz kolejny zamroził kwotę wolną od podatku, trudno nazwać inaczej niż ekonomiczną wojną z własnym narodem – mówi Janusz Szewczak, główny ekonomista SKOK.

Płacą nawet najbiedniejsi
Zgodnie z obowiązującymi obecnie przepisami zwolnione z podatku dochodowego są roczne dochody w wysokości nieprzekraczającej 3091 zł. Ostatni raz kwota wolna od podatku została podwyższona w 2009 roku. O całe dwa złote. Z kolei minimum egzystencji dla jednoosobowego gospodarstwa domowego, czyli minimalny dochód, który umożliwia biologiczne przetrwanie to nieco ponad 521 zł miesięcznie, czyli ok. 6250 zł rocznie. Innymi słowy obecnie państwo zmusza do płacenia podatku dochodowego ludzi, którym uzyskiwany dochód nie starcza nawet na zaspokojenie najbardziej podstawowych potrzeb życiowych.

Gorzej niż w Kambodży
Wysokość kwoty wolnej od podatku w Polsce jest żenująco niska w porównaniu do innych krajów europejskich. W ogarniętej kryzysem Grecji po przeliczeniu na złotówki wynosi ona ponad 20 tys. zł, we Francji 25 tys. zł, a w Niemczech grubo ponad 30 tys. zł. W Wielkiej Brytanii od 2015 roku kwota wolna od podatku została podniesiona do 10 tys. funtów, czyli grubo ponad 50 tys. zł. Decyzja brytyjskiego rządu oznacza, że ok. 3 mln najmniej zarabiających obywateli tego kraju w ogóle nie zapłaci podatku dochodowego.

Blado wypadamy jednak nie tylko na tle wysokorozwiniętych krajów Europy Zachodniej. Na początku stycznia rząd Kambodży, jednego z najbiedniejszych krajów świata podniósł kwotę wolną od podatku o 60 proc. Po zmianach wynosi ona tam 800 tys. rieli miesięcznie, czyli ok. 720 zł, co daje ponad 8600 zł rocznie. To ponad dwa razy więcej niż w Polsce. PKB na głowę mieszkańca w Kambodży jest 14 razy niższe niż w Polsce.

Ożywić popyt
Podczas debaty nad projektem ustawy dotyczącej kwoty wolnej od podatku przedstawiciele partii rządzącej podnosili argument, że jej podniesienie obniżyłoby wpływy budżetowe z tytułu podatku PIT o ok. 14 mld zł. To prawda, ale owe 14 mld zostałoby w kieszeniach Polaków. Jak wskazuje Janusz Szewczak, pieniądze te wzmocniłyby popyt wewnętrzny stanowiący główną siłę napędową całej gospodarki. – Ludzie nie wywieźliby przecież tych pieniędzy na Kajmany, tylko wydaliby je na zakupy w sklepach. Postępowanie rządzących jest wyjątkowo szkodliwe dla gospodarki. Takie działanie jest przeciwskuteczne do jakichkolwiek prób ożywienia koniunktury. Skorzysta na tym chyba tylko lobby bankowe mające przemożny wpływ na obecną władzę, bo ludzie zamiast robić zakupy za własne pieniądze, w dalszym ciągu będą zmuszeni zaciągać kredyty konsumpcyjne – wskazuje główny ekonomista SKOK.

Łukasz Karczmarzyk