Odwołanie pracownika z urlopu
Stan faktyczny:
Pracownik korzystający z urlopu wypoczynkowego został wezwany do natychmiastowego stawiennictwa w zakładzie i podjęcia pracy. W związku z tym pyta, w jakich okolicznościach pracodawca może go odwołać z urlopu i jakie roszczenia ma w stosunku pracodawcy, gdyż musiał przerwać urlop z rodziną, który spędzał nad morzem.
Rozwiązanie casusu:
Zgodnie z art.167 § 1 Kodeksu pracy pracodawcy przysługuje prawo do odwołania pracownika z urlopu wypoczynkowego. Jest to odstępstwo od wyrażonej w art.152 Kodeksu pracy zasady nieprzerwanego urlopu wypoczynkowego. Z uprawnienia do odwołania pracownika z urlopu pracodawca może skorzystać tylko jeśli:
– nastąpiły okoliczności, których nie można było przewidzieć w chwili rozpoczęcia urlopu wypoczynkowego, bądź pracodawca nie mógł przewidzieć konieczności obecności pracownika (w sytuacji gdy pracodawca mógł przewidzieć takie okoliczności lub konieczność obecności pracownika, powinien na podstawie art. 164 § 2 Kodeksu pracy przesunąć urlop wypoczynkowy pracownika na inny termin)
– powrót pracownika jest niezbędny dla zapewnienia prawidłowego toku pracy z uwagi na posiadane przez niego kwalifikacje.
Decyzja o odwołaniu pracownika z urlopu należy do pracodawcy. To on ocenia, czy nagłe okoliczności wymagają obecności pracownika w zakładzie pracy. Niezastosowanie się pracownika do decyzji pracodawcy w sprawie odwołania z urlopu stanowi naruszenie obowiązków pracowniczych, jest w szczególności nieusprawiedliwioną nieobecnością w pracy, która stosownie do okoliczności sprawy może nawet zostać zakwalifikowana nawet jako ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych i stanowić podstawę rozwiązania stosunku pracy bez wypowiedzenia z winy pracownika.
Odwołanie pracownika z urlopu powinno nastąpić w taki sposób, aby pracownik w sposób bezsprzeczny mógł się z nim zapoznać i powinno być dokonane z takim wyprzedzeniem, aby mógł stawić się do pracy w wyznaczonym przez pracodawcę terminie. Przepisy prawa nie nakładają na pracownika obowiązku poinformowania pracodawcy o miejscu spędzania urlopu wypoczynkowego oraz zapewnienia kontaktu telefonicznego ze sobą.
Po powrocie pracownika do pracy pracodawca powinien uzgodnić z pracownikiem termin, w którym wykorzystana zostanie pozostała część urlopu wypoczynkowego. Pracownikowi przysługuje wobec pracodawcy roszczenie o zwrot kosztów, jakie poniósł w związku z odwołaniem go z urlopu wypoczynkowego. Pracodawca powinien zwrócić koszty, których pracownik nie może odzyskać. Jeśli pracownik wyjechał już na urlop wypoczynkowy pracodawca powinien zwrócić koszty proporcjonalnie do niewykorzystanej części urlopu. Pracownik może żądać zwrotu tylko tych kosztów, które pozostają w bezpośrednim związku z odwołaniem.
Piotr Kisiel, prawnik Zarządu Regionu Śląsko-Dąbrowskiego NSZZ Solidarność