Większe uprawnienia inspektorów pracy
Od stycznia tego roku inspektorzy PIP posiadają szerokie kompetencje w zakresie merytorycznej oceny stanowisk, na których wykonywana jest praca w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Jeżeli stwierdzą uchybienia w tej kwestii, mogą nakazać pracodawcy wpisanie danego stanowiska do specjalnego rejestru.
W efekcie pracodawca zostanie zobligowany do odprowadzenia za poszkodowanego pracownika składek na Fundusz Emerytur Pomostowych (FEP) do ZUS nawet za 5 lat wstecz. To z kolei może mieć wpływ na przyznanie pracownikowi prawa do emerytury pomostowej. Jeżeli natomiast nie będzie miał on możliwości przejścia na to świadczenie, ponieważ nie spełnia przesłanki pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze przed 1999 rokiem, wówczas, składka odprowadzana na FEP przełoży się na wyższą emeryturę w przyszłości. Taka zależność wynika, z art. 21 ustawy o emeryturach pomostowych.
Nowe uprawnienia daje inspektorom PIP nowelizacja ustawy o emeryturach pomostowych. Nowela weszła w życie 20 kwietnia zeszłego roku, ale zapisy dotyczące kontroli stanowisk pracy w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze obowiązują dopiero od 1 stycznia tego roku.
Jak tłumaczy Barbara Surdykowska z Biura Eksperckiego Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, pracodawca jest zobligowany do prowadzenia dwóch list. Na pierwszej z nich powinny się znaleźć stanowiska, na których wykonywana jest praca w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Na kolejnej nazwiska pracowników zatrudnionych na tych stanowiskach. – Dotychczas jeśli dane stanowisko było wpisane do wykazu, ale zatrudnionego na nim pracownika zabrakło na liście, to z pomocą PIP mógł doprowadzić do ujęcia go w ewidencji. Problem zaczynał się wówczas, gdy dane stanowisko w ogóle nie było klasyfikowane przez pracodawcę jako praca w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze. Gdy doszło do takiej sytuacji, pracownik był praktycznie bezradny i nic nie mógł zrobić – podkreśla. Na początku obowiązywania ustawy o emeryturach pomostowych organy PIP dokonywały merytorycznej oceny charakteru pracy na określonym stanowisku, ale zaczęło to być kwestionowane przez orzecznictwo sądowe. Po wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 19 kwietnia 2011 roku PIP tę kompetencję utraciła. Teraz została ona przywrócona.
Barbara Surdykowska zaznacza, że nowela nie oznacza końca prac nad emeryturami pomostowymi. Główny postulat „Solidarności” dotyczy utrzymania tego typu emerytur w przyszłości. W tej chwili jest to świadczenie wygasające.
Ustawa o emeryturach pomostowych weszła w życie 1 stycznia 2009 roku. Jej zapisy od początku budzą kontrowersje.
aga
źródło foto: pixabay.com/CC0