Związki zawodowe wreszcie dla wszystkich pracowników

25 lipca prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację ustawy o związkach zawodowych. Nowe przepisy przyznają prawo do zrzeszania się osobom zatrudnionym na umowach cywilnoprawnych. Kolejna ważna zmiana dotyczy podniesienia progów reprezentatywności organizacji związkowych w zakładach pracy. 

 

– Mamy z czego się cieszyć, ponieważ zrealizowane zostały ważne postulaty Solidarności – powiedział Piotr Duda, przewodniczący Komisji Krajowej NSZZ Solidarność. Dodał, że nowe przepisy dają możliwość objęcia ochroną związku tysięcy pracowników, którzy dotąd byli pozbawieni tego prawa. 

 

Nowelizację ustawy o związkach zawodowych wymusił wyrok Trybunału Konstytucyjnego, który w czerwcu 2015 roku orzekł, że niezgodne z ustawą zasadniczą jest pozbawienie prawa do zrzeszania się w związkach zawodowych osób zatrudnionych na umowach cywilnoprawnych (zlecenie i o dzieło) oraz samozatrudnionych. Objęcie prawem do zrzeszania się pracowników zatrudnionych w innych formach niż umowa o pracę jest realizacją postulatu Solidarności. Już w 2012 roku w wyniku skargi złożonej przez NSZZ „S” Międzynarodowa Organizacja Pracy wezwała polski rząd do zmiany przepisów w tym zakresie. 

 

Wyzwanie organizacyjne

Rozszerzenie możliwości zapisywania się do związków zawodowych będzie również wyzwaniem organizacyjnym dla Solidarności. W niewielkich firmach, które zatrudniają pracowników na umowach cywilnoprawnych, utworzenie samodzielnych komisji zakładowych będzie bardzo trudne lub wręcz niemożliwe. Właśnie w tym celu śląsko-dąbrowska Solidarność przygotowuje się do utworzenia „miejskich” organizacji związkowych przy biurach terenowych Zarządu Regionu, które działają w największych miastach Górnego Śląska i Zagłębia Dąbrowskiego. „Miejskie” organizacje związkowe będą zrzeszać pracowników różnych zakładów z danego terenu. Ich utworzenie zapowiedział w czerwcu przewodniczący Dominik Kolorz podczas Walnego Zebrania Delegatów Regionu Śląsko-Dąbrowskiego NSZZ Solidarność.

 

Koniec z patologią

Kolejna istotna zmiana zapisana w nowelizacji ustawy o związkach zawodowych dotyczy podniesienia progów reprezentatywności organizacji związkowych w zakładach pracy. Dla organizacji reprezentatywnych na poziomie krajowym (Solidarność, OPZZ, Forum Związków Zawodowych) próg ten ma wzrosnąć z 7 do 8 proc. Z kolei dla pozostałych związków zawodowych z 10 do 15 proc. Zaostrzenie kryteriów reprezentatywności ma ograniczyć patologiczne zjawisko polegające na funkcjonowaniu nawet kilkudziesięciu organizacji związkowych w jednym przedsiębiorstwie. Obowiązujące dotychczas regulacje prawne umożliwiały liczącym kilkanaście osób związkom zawodowym, które były powoływane często z inicjatywy samego pracodawcy, blokowanie wszelkich negocjacji prowadzonych przez duże związki zawodowe.

 

Oczekiwania były większe

W ustawie podpisanej przez prezydenta Andrzeja Dudę zabrakło jednak wielu zmian postulowanych przez NSZZ Solidarność. Jedną z nich jest umożliwienie odpisywania składki związkowej od podatku dochodowego. Takie uprawnienie posiadają przedsiębiorcy, którzy składki odprowadzane na rzecz organizacji pracodawców mogą traktować jako koszt uzyskania przychodu. Propozycja Solidarności w tym zakresie zyskała przychylność resortu rodziny, jednak sprzeciwiło się jej Ministerstwo Finansów.

 

Znowelizowana ustawa zacznie obowiązywać od 1 stycznia 2019 roku.

 

Łukasz Karczmarzyk

źródło foto:pxhere.com/CC0