Zbiornik retencyjny w pokopalnianym wyrobisku

W starym wyrobisku kopalni piasku w Kotlarni powstanie zbiornik retencyjny. Będzie to kolejny duży obiekt hydrologiczny na terenie woj. śląskiego, którego celem jest zapobieganie skutkom susz, pożarów i powodzi. Ma się stać także miejscem rekreacji i odpoczynku dla mieszkańców Kuźni Raciborskiej oraz okolicznych miejscowości.

Zbiornik Kotlarnia wybudowany zostanie na rzece Bierawka. Będzie miał ok. 900 ha powierzchni i pojemność wynoszącą 42 mln metrów sześciennych, z czego rezerwa powodziowa ma wynosić 24 mln metrów sześciennych. W ocenie władz samorządowych inwestycja jest niezbędna w celu uchronienia mieszkańców Kuźni Raciborskiej i pobliskich miejscowości przed skutkami powodzi. W okresie gwałtownych opadów nadmiar wody z rzeki Rudy będzie przekierowywany do nowego zbiornika. – Ruda jest kręgosłupem całej gminy, wokół niej skupiają się wszystkie osiedla. Rzeka ta bierze swój początek w bardzo zurbanizowanych terenach. W zabetonowanych Żorach, czy Rybniku,przez które przepływa, wezbrania następują bardzo szybko. Ruda odbiera ten nadmiar wody – wyjaśnia Paweł Macha, burmistrz Kuźni Raciborskiej. Jak podkreśla, zbiornik będzie przechwytywał nadmiar wody także z Bierawki, ale jego potencjał może być znacznie większy. – Jeżeli z nowym zbiornikiem połączymy Kanał Kędzierzyński możliwe będzie także kierowanie do niego nadmiaru wody z rzeki Kłodnicy – mówi Paweł Macha.

Inwestycja ma na celu rekultywację terenu zdegradowanego wieloletnią eksploatacją i spłacenie długu zaciągniętego przez człowieka względem przyrody. Budowa planowana jest w miejscu, w którym w ciągu 50 lat wydobycia piasku powstał ogromny depresyjny lej. Jest on sztucznie odpompowywany i odpowiada za deficyt wody na tym terenie. – Podłoże jest żwirowo-piaskowe więc woda ucieka właśnie w tym kierunku, osuszając pobliskie lasy. Jeśli zbiornik nie powstanie, to może dojść do samoistnego wypełnienia tego terenu wodą – zaznacza Paweł Macha. Przypomina, że obszar, na którym ma powstać zbiornik, blisko 30 lat temu został dotknięty pożarami lasów. Był to największy pożar, jaki miał miejsce w Polsce i w Europie Środkowo-Wschodniej po II wojnie światowej. Życie straciły wówczas 2 osoby, a blisko 100 kilometrów kwadratowych lasów zostało zniszczonych przez ogień. Zbiornik ma zapobiegać także tego typu katastrofom.

Wśród korzyści płynących z budowy obiektu burmistrz Kuźni Raciborskiej wymienia możliwość dodatkowego gromadzenia zasobów wody pitnej dla mieszkańców m.in. Gliwic i Rybnika. W zamierzeniu władz gminy zbiornik ma się stać także miejscem rekreacji i wypoczynku.

List intencyjny w sprawie budowy zbiornika podpisany został 1 lipca przez przedstawicieli Wód Polskich, gmin Bierawa i Kuźnia Raciborska, Lasów Państwowych i Kopalni Piasku Kotlarnia S.A. Dokładny koszt inwestycji będzie znany po opracowaniu dokumentacji technicznej, ale wstępnie został oszacowany na 130 mln zł. Kolejnym krokiem ma być zabezpieczenie finansowania inwestycji. Budowa jest przewidziana na lata 2022-2027.

Powstanie zbiornika w starym wyrobisku Kopalni Piasku Kotlarnia S.A nie wiąże się z zamknięciem tego zakładu i zwolnieniami ludzi. Jak zapewnia burmistrz Macha, wydobycie piasku będzie prowadzone jeszcze przez kilka lat do momentu wyczerpania zasobów.

Agnieszka Konieczny
źródło foto: flickr.com/Piotr Borowiak