Solidar Śląsko Dąbrow

Zamiast rekompensat lepiej obniżyć opodatkowanie energii

Obniżenie podatku VAT na energię elektryczną jest znacznie lepszym rozwiązaniem niż rekompensaty za podwyżki cen prądu – oceniło Walne Zebranie Delegatów Regionu Śląsko-Dąbrowskiego NSZZ „Solidarność” w stanowisku skierowanym do premiera Mateusza Morawieckiego. Stawka tego podatku w Polsce należy do najwyższych w Unii Europejskiej.

Choć Polska dzięki wciąż funkcjonującej energetyce węglowej jest w dużym stopniu odporna na skutki galopujących cen gazu, które są główną przyczyną kryzysu energetycznego w całej Europie, prąd drożeje również u nas. Dzieje się to znacznie wolniej niż w innych krajach UE, jednak podwyżki rachunków za energię w przyszłym roku i tak będą bardzo dotkliwe. Polskie spółki energetyczne zapowiedziały, że będą wnioskować do Urzędu Regulacji Energetyki o zgodę na podniesienie taryf energetycznych dla gospodarstw domowych od 1 stycznia 2022 roku o kilkadziesiąt proc. Wzrost cen energii dla przedsiębiorstw będzie jeszcze bardziej dotkliwy.

Skutki polityki UE
Powodem czekających nas podwyżek nie jest – jak w przypadku innych europejskich krajów – drogi gaz, lecz gwałtowny wzrost cen uprawnień do emisji CO2, parapodatku nałożonego na energetykę konwencjonalną w ramach polityki klimatyczno-energetycznej Unii Europejskiej. Od początku 2018 roku cena pozwolenia na emisję 1 tony CO2 wzrosła z 8 euro do ok. 60 euro. W konsekwencji przy produkcji 1 MWh prądu w elektrowni węglowej obecnie koszt opłaty za CO2 o jest dwukrotnie większy niż cena węgla potrzebnego do wytworzenia takiej ilości energii.
22 października rząd ma zaprezentować projekt nowelizacji Prawa Energetycznego wprowadzający rekompensaty za wzrost cen energii dla grup społecznych najbardziej narażonych na ubóstwo energetyczne.

Rozwiązanie lepsze i prostsze
W ocenie WZD śląsko-dąbrowskiej „Solidarności” znacznie lepszym rozwiązaniem byłaby obniżka stawki podatku VAT nałożonego na energię elektryczną z obecnych 23 proc. do 15 proc. – Wcześniejsze próby wdrażania systemów rekompensat pokazywały, że ten instrument zupełnie nie sprawdza się w praktyce, generując dodatkowe problemy i koszty. Obniżka VAT jest narzędziem o wiele prostszym, które nie wymaga ogromnych nakładów na obsługę administracyjną – czytamy w stanowisku skierowanym do premiera Mateusza Morawieckiego.

Zdaniem delegatów gospodarstwa domowe objęte systemem rekompensat i tak odczują wzrost cen prądu podczas robienia codziennych zakupów. – Przedsiębiorstwa z pewnością będą przerzucać wzrost kosztów energii na swoich klientów poprzez podniesienie cen dostarczanych przez siebie produktów i usług. Obniżka stawki podatku VAT choć w części ograniczy ten problem – podkreślili członkowie WZD.

VAT niemal najwyższy w Europie
Jak wskazano w stanowisku, stawka VAT na energię elektryczną należy w Polsce do najwyższych w Unii Europejskiej. – Tylko w pięciu państwach Wspólnoty jest ona równa lub wyższa od tej, która obowiązuje w naszym kraju. Natomiast np. w Grecji wynosi ona 6 proc., we Włoszech 10 proc., a w Niemczech 19 proc. – czytamy w dokumencie.

Delegaci zaznaczyli również, że oprócz doraźnych działań łagodzących skutki podwyżek cen energii polski rząd powinien dążyć do zmiany unijnej polityki klimatyczno-energetycznej, która wywołała obecny kryzys energetyczny. – Walne Zebranie Delegatów Regionu Śląsko-Dąbrowskiego NSZZ „Solidarność” od wielu lat przestrzegało, że irracjonalna i destrukcyjna polityka klimatyczno-energetyczna UE spowoduje takie właśnie skutki: gigantyczne rozszerzenie sfery ubóstwa energetycznego oraz zahamowanie rozwoju gospodarczego w wyniku pozbawienia przedsiębiorstw dostępu do taniej i stabilnej energii. Obecnie postulowana przez nas głęboka rewizja polityki klimatyczno-energetycznej Unii Europejskiej staje się absolutną koniecznością – głosi stanowisko zaadresowane do szefa rządu.

Łukasz Karczmarzyk
infografika: oprac. własne na podstawie danych Eurostatu