Wyniki wyborów do Sejmu i Senatu
Prawo i Sprawiedliwość zdecydowanie zwyciężyło w wyborach parlamentarnych. Partia Jarosława Kaczyńskiego zdobyła samodzielną większość zarówno w Sejmie, jak i w Senacie. Trzecią siłą w Sejmie został Ruch Kukiz’15. Poza parlamentem znalazła się Zjednoczona Lewica.
Prawo i Sprawiedliwość zdobyło w wyborach do Sejmu 37,58 proc. głosów, co daje tej partii 235 mandatów. PO uzyskała poparcie rzędu 24,08 proc., co oznacza, że w sejmowych ławach zasiądzie 138 przedstawicieli partii Ewy Kopacz. Trzecią siłą w Sejmie zostało ugrupowanie Kukiz’15, które z wynikiem 8,81 proc. uzyskało 42 mandaty. Do Sejmu weszła jeszcze Nowoczesna Ryszarda Petru, na którą zagłosowało 7,6 proc. wyborców, co daje temu ugrupowaniu 28 miejsc w sejmowych ławach. Tuż nad progiem wyborczym znalazło się Polskie Stronnictwo Ludowe uzyskując 5,13 proc. głosów i 16 mandatów. Jeden mandat zdobyła Mniejszość Niemiecka.
Sejm bez Lewicy i Korwina
Poza Sejmem znalazła się Zjednoczona Lewica, która będąc koalicyjnym komitetem wyborczym musiała przekroczyć ośmioprocentowy próg wyborczy. Ostatecznie ZL otrzymała jedynie 7,55 proc. poparcia. Mandatów poselskich nie zdobyły również partie Korwin oraz Razem uzyskując odpowiednio 4,76 i 3,62 proc. głosów. Frekwencja w wyborach do Sejmu wyniosła 50,92 proc.
W porównaniu do wyborów z 2011 roku Prawo i Sprawiedliwość zyskało 7,45 proc. poparcia, a PO straciła ponad 15 proc. głosów. Poparcie dla Polskiego Stronnictwa Ludowego spadło o 3,23 proc. a wynik Zjednoczonej Lewicy był gorszy od zsumowanych wyników SLD i Ruchu Palikota z 2011 roku o 11,26 proc.
W wyborach do Senatu Prawo i Sprawiedliwość odniosło jeszcze bardziej zdecydowane zwycięstwo niż w przypadku elekcji do Sejmu. Partia Jarosława Kaczyńskiego zdobyła 61 mandatów w stuosobowej izbie wyższej parlamentu. Kandydaci Platformy Obywatelskiej zwyciężyli w 34 okręgach, a Polskie Stronnictwo Ludowe zdobyło jeden mandat senatorski. W senackich ławach w nowej kadencji zasiądzie również 4 senatorów niezależnych. Frekwencja w wyborach do Senatu wyniosła 50,91proc.
Młodzi za PiS i Kukizem
Według badania sondażowego IPSOS partia Jarosława Kaczyńskiego zdobyła najwyższe poparcie we wszystkich grupach wiekowych. Na PiS swoje głosy oddało 26,6 proc. najmłodszych wyborców w wieku 18-29 lat. Drugie miejsce wśród dwudziestolatków zajął ruch Pawła Kukiza z poparciem na poziomie 20,6 proc. Platforma Obywatelska w tej grupie wiekowej zdobyła zaledwie 14,40 proc. głosów. Pokolenie trzydziestolatków również obdarzyło największym zaufaniem Prawo i Sprawiedliwość. Na tę partię głosowało 30,6 proc. osób w wieku od 30 do 39 lat. PO uzyskało w tej grupie wiekowej 23,8 proc. głosów, a Kukiz’15 12,6 proc. W kolejnych grupach wiekowych przewaga PiS nad PO była jeszcze wyższa. Wśród osób w przedziale wiekowym 40-49 lat Prawo i Sprawiedliwość uzyskało 38,7 proc poparcia, a w grupie wiekowej 50-59 lat 47,1 proc. Poparcie dla PiS wśród najstarszych wyborców powyżej 60 lat ukształtowało się na poziomie 48,7 proc.
PiS zwyciężyło również we wszystkich grupach wyborców wyszczególnionych według poziomu wykształcenia. W przypadku osób z wykształceniem wyższym partia ta uzyskała 30,4 proc. przy 26,7 proc. dla PO. Na PiS zagłosowało 39,2 proc. wyborców z wykształceniem średnim, 53 proc. absolwentów szkół zawodowych i 55,9 proc. osób z wykształceniem podstawowym. Platforma Obywatelska uzyskała w tych grupach wyborów odpowiednio 23 proc., 19,3 proc. i 15,4 proc. głosów.
PO traci bastiony
Wyniki niedzielnych wyborów podważają powszechny pogląd, zgodnie z którym wielkie miasta są bastionem Platformy Obywatelskiej, a PiS wygrywa głównie na wsiach i w mniejszych miastach. Choć i tym razem przewaga partii Jarosława Kaczyńskiego nad PO była największa na wsi i w niewielkich ośrodkach miejskich, PiS zwyciężył również w średnich i dużych miastach. Platforma Obywatelska zdobyła największą liczbę głosów tylko w województwie pomorskim. W pozostałych 15 województwach zwyciężyło Prawo i Sprawiedliwość.
Kiedy nowy rząd?
Zgodnie z Konstytucją pierwsze posiedzenie Sejmu zwołuje prezydent na dzień przypadający w ciągu 30 dni od dnia wyborów. Oznacza to, że pierwsze posiedzenie Sejmu rozpoczynającej się kadencji odbędzie się najpóźniej 24 listopada. Na pierwszym posiedzeniu posłowie złożą ślubowanie i wybiorą marszałka Sejmu. Następnie Ewa Kopacz złoży dymisję swojego rządu. Nowego szefa rządu desygnuje prezydent w ciągu 14 dni od daty pierwszego posiedzenia Sejmu. Najpóźniej 14 dni po powołaniu przez prezydenta premier wygłasza expose i składa wniosek o wotum zaufania dla rządu, którego udziela Sejm bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.
Łukasz Karczmarzyk