System kaucyjny ma ruszyć w przyszłym roku

W 2030 roku aż 90 proc. opakowań ze szkła i tworzyw sztucznych ma wracać do producentów i z powrotem trafiać do obrotu – tak w praktyce będzie wyglądał system kaucyjny w Polsce. Ustawa regulująca tę kwestię powinna wejść w życie już w przyszłym roku.

Szczegóły dotyczące funkcjonowania systemu kaucyjnego zostały zaprezentowane przez Jacka Ozdobę, wiceministra klimatu i środowiska podczas konferencji prasowej na początku czerwca. System będzie obowiązywał na terenie całego kraju i obejmie puszki o pojemności do 1 litra, butelki szklane do 1,5 litra oraz butelki plastikowe do 3 litrów.

System ma wchodzić w życie stopniowo, a jego wdrożenie zajmie co najmniej 2 lata. Potem ma być czyściej w parkach, i w lasach, po których przestaną się poniewierać puste opakowania po napojach. Podczas konferencji prasowej wiceminister klimatu zaznaczył, że włączenie do systemu szklanych butelek o pojemności do 1,5 litra ma pomóc w rozwiązaniu problemu zanieczyszczenia środowiska przez tzw. „małpki”. Ponadto konsumenci nie będą mieli wątpliwości, które szklane butelki podlegają systemowi kaucyjnemu, a które nie. Natomiast producenci nie będą szukali alternatywnych opakowań. – Wprowadzenie systemu kaucyjnego pozwoli na zmniejszenie zanieczyszczenia środowiska przez odpady szklane i zapewni lepszy surowiec do recyklingu. Aby system ten funkcjonował prawidłowo, musi być powszechnie dostępny, a także zapewniać łatwy zwrot opakowania i odzyskanie kaucji – zaznaczył Jacek Ozdoba.

Jak podkreślił, do systemu kaucyjnego mają zostać włączone również puszki aluminiowe o pojemności do 1 litra. Ma to wpłynąć m.in. na wzrost poziomu ich zbierania, który może się zwiększyć o ok. 10 proc.
Zgodnie z projektem ustawy, puszki i butelki, podobnie jak na Zachodzie, będzie można zwracać do sklepów bez paragonów. Obiekty handlowe o powierzchni nie przekraczającej 100 m2 będą mogły przystąpić do programu dobrowolnie. Na większe placówki taki obowiązek zostanie nałożony, jeśli na stanie będą miały produkty w opakowaniach wskazanych w ustawie. Natomiast wszystkie jednostki handlowe będą zobowiązane do pobierania kaucji.

Jej wysokość nie została wskazana w projekcie ustawy, ale – jak zapowiedział resort klimatu – w tym zakresie zostanie on zmieniony. Ustawa określi minimalną stawkę kaucji, natomiast stawki dla poszczególnych rodzajów opakowań objętych systemem zostaną wskazane w stosownym rozporządzeniu.
Podczas konferencji prasowej wiceminister klimatu zaznaczył, że projekt ustawy nie narzuca przedsiębiorcom sposobu zbierania opakowań. Będą się oni mogli oprzeć na zbiórce prowadzonej przez sklepy lub instalować automaty do odbioru butelek w placówkach handlowych i poza nimi.

Prace na systemem kaucyjnym trwają w Polsce od dłuższego czasu. Pierwszy projekt ustawy w tej sprawie opublikowany został na początku tego roku. W ramach konsultacji wpłynęło do niego ponad 800 uwag.
Po wejściu nowych przepisów w życie Polska dołączy do grona 11 państw europejskich, w których takie systemy obowiązują. Obecnie są to: Chorwacja, Dania, Estonia, Finlandia, Holandia, Islandia, Niemcy, Norwegia, Słowacja, Szwecja i Litwa. Łącznie w Europie z systemu kaucyjnego korzystają 133 mln ludzi.

Agnieszka Konieczny
źródło foto: pixinio.com