Sektor okołogórniczy potrzebuje wsparcia

Przemysł okołogórniczy coraz mocniej odczuwa trudną sytuację spółek węglowych. Bez systemowych rozwiązań tę branżę czeka fala bankructw i zwolnień pracowników. 18 kwietnia Wojewódzka Rada Dialogu Społecznego w Katowicach przyjęła pakiet rekomendacji dla rządu dotyczących wsparcia firm z otoczenia górnictwa.

Według szacunków Górniczej Izby Przemysłowo-Handlowej w przemysle okołogórniczym zatrudnionych jest łącznie ok. 400 tysięcy osób. To m.in. producenci maszyn i urządzeń górniczych, firmy usługowe oraz jednostki naukowo-badawcze. Największym problemem branży są wydłużające się terminy płatności spółek weglowych za produkty i usługi dostarczane przez kooperantów. Opóźnie te sięgają nawet kilku miesięcy. – Dodatkowe poważne utrudnienie dla kooperantów górnictwa stanowi polityka banków, która w praktyce uniemożliwia pozyskiwanie kredytów bankowych na działalność bieżącą oraz spłatę zobowiązań wobec budżetu państwa tej grupy przedsiębiorstw – wskazała WRDS w przyjętym stanowisku.

Jak ocenili członkowie Rady, sytuacja branży okołogórniczej jest na tyle poważna, że wymaga wprowadzenia pilnych rozwiązań systemowych pozwalających przetrwać branży trudny okres i zminimalizować ryzyko drastycznych redukcji zatrudnienia. – Przygotowany przez Radę pakiet rekomendacji jest pierwszym od wielu lat kompleksowym programem dla sektora okołogórniczego. Co ważne jest on skierowany przede wszystkim do specjalistycznych firm współpracujących z górnictwem od dziesięcioleci, takich jak Kopex-PBSz, PRG czy Zakład Odmetanowania Kopalń, a nie do firm „kogucików” powstałych w wyniku różnego rodzaju układów, które tylko szkodzą polskiemu górnictwu – mówi Dominik Kolorz, szef śląsko-dąbrowskiej Solidarności i przewodniczący WRDS.

Wśród rekomendowanych działań krótkoterminowych znalazł się m.in. postulat zagwarantowania realizacji zobowiązań spółek węglowych wobec dostawców towarów i usług oraz wydłużenie terminu płatności zobowiązań publicznoprawnych przez firmy otoczenia górnictwa w relacji do realnych terminów odzyskiwania przez nie należności. Innymi słowy chodzi o to, aby firmy z otoczenia górnictwa mogły płacić podatki dopiero wówczas, gdy otrzymają zapłatę za dostarczone produkty lub wykonane usługi.

Kolejna rekomendacja dotyczy stworzenia mechanizmu umożliwiającego wykorzystanie należności firm z otoczenia górnictwa w spółkach węglowych jako gwarancji kredytów zaciąganych na bieżącą działalność. Mechanizm ten mógłby zafunkcjonować np. przy zaangażowaniu Banku Gospodarstwa Krajowego, Agencji Rozwoju Przemysłu lub Polskich Inwestycji Rozwojowych.

Branża okołogórnicza postuluje również stworzenie długoterminowego programu, którego celem byłoby zwiększenie innowacyjności szerokorozumianego sektora górnictwa węgla kamiennego,  głównie w zakresie  produkcji maszyn i urządzeń, usługowym oraz naukowo-badawczym, a także wsparcie eksportu maszyn górnicych.

Na poziomie regionalnym członkowie Rady rekomendują wprowadzenie instrumentów ochrony istniejących miejsc pracy w przedsiębiorstwach i instytucjach otoczenia górnictwa w takich dokumentach i programach jak m.in. opracowywany przez zespół ekspercki przy WRDS Kontrakt dla Województwa Śląskiego.

Stanowisko dotyczące instrumentów wsparcia dla przemysłu okołogórniczego zostanie teraz przekazane krajowej Radzie Dialogu Społecznego.

łk