Regionalne obchody upamiętniające społeczny opór wobec stanu wojennego.

13 grudnia w kościele św. Jadwigi w Zabrzu Zaborzu odbyły się uroczystości związane z 40. rocznicą wprowadzenia stanu wojennego. Pod krzyżem i obeliskiem upamiętniającym internowanych złożono kwiaty i zapalono znicze.

– Komuniści nie zabili w Was internowanych przede wszystkim sumienia. Kierowaliście się zasadą, której uczył nas bł. ksiądz Jerzy, czyli: „zło dobrem zwyciężaj”. Tym dobrem spowodowaliście, że żyjemy dzisiaj w wolnej Ojczyźnie – powiedział podczas uroczystości Dominik Kolorz, szef śląsko-dąbrowskiej „Solidarności”.

Przewodniczący podkreślił, że postawa represjonowanych w stanie wojennym powinna być wyznacznikiem postępowania dla obecnych działaczy „Solidarności” i uczestników życia publicznego. – Wy uczyliście m.in. mnie i całe to młodsze pokolenie, że możemy się pięknie różnić, że w „Solidarności” byli i są ludzie o różnych poglądach, ale zawsze potrafimy usiąść i ze sobą rozmawiać. Politycy powinni brać z tego przykład, bo tego uczy „Solidarność” – zaznaczył Dominik Kolorz.

List do uczestników obchodów w Zabrzu Zaborzu skierowała Marszałek Sejmu Elżbieta Witek. Marszałek wskazała, że za każdym z aresztowań w stanie wojennym krył się rodzinny dramat. – Pojawiało się pytanie o życie najbliższych, bowiem przez długi czas władza ukrywała informacje o losie zatrzymanych. Na narzucony reżim Polacy odpowiedzieli strajkami. Na śląskiej ziemi opór trwał najdłużej. Duma i przywiązanie do wartości nie pozwalały na uległość – napisała Elżbieta Witek w liście odczytanym podczas uroczystości przez posła Wojciecha Szaramę.

Eugeniusz Karasiński, przewodniczący Stowarzyszenia Represjonowanych w Stanie Wojennym Regionu Śląsko-Dąbrowskiego w swoim wystąpieniu wskazał, że choć komunistycznym władzom nie udało się w grudniu 1981 roku zdusić w społeczeństwie pragnienia wolności, to wprowadzenie stanu wojennego spowodowało, że odzyskanie przez Polskę niepodległości zostało znacznie opóźnione. – Wprowadzenie stanu wojennego doprowadziło do wielu ludzkich dramatów, ale też pokazało, że Polacy w walce o wolność, godność i przyszłość narodu nigdy się nie poddają – powiedział Eugeniusz Karasiński.

Z kolei Krzysztof Lewandowski, wiceprezydent Zabrza przypomniał o pomocy okolicznych mieszkańców dla internowanych w Zabrzu Zaborzu, którą organizował obecny na poniedziałkowych uroczystościach ks. infułat Paweł Pyrchała, ówczesny proboszcz parafii pw. św. Jadwigi. – To była ta osoba, która gromadziła wokół siebie ludzi dobrej woli. 40 lat temu Zabrze stało się przymusowym domem wielu polskich patriotów. Na społeczność Zabrza spadł ciężki i ważny obowiązek niesienia pomocy i trzeba powiedzieć, że mieszkańcy ten egzamin zdali bardzo dobrze – powiedział Krzysztof Lewandowski.

Uroczystości w Zabrzu Zaborzu rozpoczęła koncelebrowana msza święta w intencji Ojczyzny, osób represjonowanych, internowanych oraz ofiar stanu wojennego. Nabożeństwu przewodniczył biskup gliwicki Jan Kopiec.

Po mszy świętej dawni więźniowie zabrzańskiego ośrodka odosobnienia, przedstawiciele „Solidarności”, parlamentarzyści oraz samorządowcy złożyli kwiaty oraz zapalili znicze pod krzyżem i obeliskiem upamiętniającym internowanych, umieszczonym przy kościele św. Jadwigi. Następnie uczestnicy obchodów przejechali do Łaźni Łańcuszkowej Sztolni Królowa Luiza, gdzie wręczono odznaczenia „Pro Patria” i „Pro Bono Poloniae”.

Obóz internowania w Zabrzu-Zaborzu był największym ośrodkiem odosobnienia na Śląsku w stanie wojennym. Internowano w nim głównie działaczy opozycji ze Śląska i Zagłębia Dąbrowskiego, a także z dawnego woj. częstochowskiego. 13 grudnia 1981 umieszczono w nim 112 internowanych, w kolejnych dniach liczba ta rosła, na początku stycznia 1982 roku w Zaborzu przetrzymywano blisko 400 osób. Ostatni internowani opuścili ośrodek w przeddzień pierwszej rocznicy stanu wojennego, 12 grudnia 1982 roku.

łk

Medalami „Pro Patria”  i „Pro Bono Poloniae” uhonorowani zostali:

• Stanisław Płatek.
• Krzysztof Pluszczyk.
• Robert Ciupa.
• Antoni Gierlotka.
• Stanisław Brzeźniak (Pro Bono Poloniae).

oraz

• NSZZ „Solidarność” Zarząd Regionu Śląsko-Dąbrowskiego.
• Stowarzyszenie Pokolenie.
• NSZZ „Solidarność” KWK Piast.
• NSZZ „Solidarność” KWK Ziemowit.
• Społeczny Komitet Pamięci Górników KWK Wujek w Katowicach Poległych 16 grudnia 1981 roku.
• NSZZ „Solidarność” KWK Zofiówka (d. Manifest Lipcowy).
• NSZZ „Solidarność” KWK Ruda – Ruch Bielszowice.
• NSZZ „Solidarność” ArcelorMittal Poland S.A. (d. Huta Katowice).
• Porozumienie Katowickie 1980 Stowarzyszenie Na Rzecz Pamięci.
• NSZZ „Solidarność” Terenowa Sekcja Problemowa Powiatu Tarnogórskiego