Obowiązek uzyskania zgody pracodawcy na urlop na żądanie
Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy, pracownik posiada prawo do urlopu na żądanie w wymiarze 4 dni w ciągu roku kalendarzowego niezależnie od liczby pracodawców, z którymi pozostaje w danym roku w kolejnych stosunkach pracy. Warunkiem udzielenia urlopu jest zgłoszenie pracodawcy takiego żądania najpóźniej w dniu rozpoczęcia urlopu.
W praktyce, pracownik chcący skorzystać z urlopu na żądanie często ogranicza się jedynie do poinformowania pracodawcy o rozpoczęciu urlopu, nie bacząc na konieczność uzyskania zgody pracodawcy w tym zakresie. Powszechne, błędne przekonanie wynika z redakcji przepisu art. 1672 Kodeksu pracy, który posługuje się zwrotem: pracodawca jest obowiązany udzielić urlopu na żądanie (…). Jednakże, wbrew pozorom pracownik nie może samowolnie zdecydować o tym, kiedy wykorzysta urlop na żądanie, ponieważ doprowadziłoby to do sytuacji, w jakiej pracownik sam sobie udziela takiego urlopu, co byłoby sprzeczne z zasadami prawa pracy.
Rozpoczęcie przez pracownika urlopu na żądanie przed jego udzieleniem przez pracodawcę, może zostać odebrane za nieusprawiedliwioną nieobecność w pracy, która stanowi ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych i w konsekwencji może stanowić przesłankę dla rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika. Jednak co zrobić, kiedy pracodawca nie odpowie na zgłoszone żądanie udzielenia urlopu? Z pomocą przychodzi nam Sąd Najwyższy, który w jednym z orzeczeń wskazuje, że nieobecność pracownika po zgłoszeniu takiego wniosku nie może stanowić powodu dla rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia w przypadku, gdy pracodawca milczy i nie udziela odpowiedzi mimo obowiązku.
Czy pracodawca może nam odmówić udzielenia urlopu na żądanie?
Obowiązek udzielenia urlopu „na żądanie” nie jest bezwzględny, pracodawca może odmówić żądaniu pracownika ze względu na szczególne okoliczności, które powodują, że jego zasługujący na ochronę wyjątkowy interes wymaga obecności pracownika w pracy. Będzie to najczęściej sytuacja, w której nieobecność mogłaby zaszkodzić interesom pracodawcy np. ze względu na zapewnienie potrzeb produkcyjnych czy sytuacja, kiedy duża część pracowników przebywa na urlopach wypoczynkowych. Należy pamiętać, że w każdym przypadku pracodawca zobowiązany jest do podania konkretnej przyczyny, dla jakiej odmawia pracownikowi udzielenia urlopu na żądanie.
Zapewnienie pracodawcy prawa wypowiedzi w zakresie udzielenia urlopu na żądanie, związane jest bezpośrednio z funkcją organizacyjną prawa pracy, która w założeniu ustawodawcy ma na celu zapewnienie pracodawcy kierownictwa zakładem pracy. Zaś jednym z podstawowych obowiązków pracownika wynikającym m.in. z art. 22 K.p. jest podporządkowanie pracodawcy, o czym pracownicy powinni pamiętać, zgłaszając chęć skorzystania z urlopu na żądanie.
Michał Dudek
CDO24 Centrum Ochrony Prawnej
Informujemy, że powyższy artykuł nie jest opinią ani poradą prawną i nie może służyć jako ekspertyza przed sądem, urzędem czy osobą prywatną. Proszę pamiętać, że ze względu na długość opracowania artykuł dostarcza jedynie informacji ogólnych, które w konkretnym przypadku nie mogą zastąpić porady prawnej.
Proszę pamiętać, że osoby posiadające Ochronę Prawną CDO24 zawsze mogą zasięgnąć dodatkowych informacji w departamencie prawnym CDO24 pod numerem telefonu 801 003 138 (lub 32 44 57 822), który działa codziennie od poniedziałku do piątku w godzinach od 8.00 do 16.30. Pozostałe osoby zainteresowane posiadaniem ochrony prawnej zapraszamy do zapoznania się z ofertą CDO24 na stronie internetowej www.cdo24.pl.
Masz pytanie do prawnika? Napisz do nas: gazeta@cdo24.pl. Odpowiedzi na najciekawsze i najczęściej pojawiające się Państwa pytania, będziemy zamieszczali w naszych artykułach.