Nowe forum dialogu trójstronnego
Sejm przyjął ustawę o Radzie Dialogu Społecznego. Zastąpi ona obecną Komisję Trójstronną. – Rada Dialogu Społecznego daje większe uprawnienia partnerom społecznym i daje szanse na nowe otwarcie. To wielki dzień dla dialogu społecznego w Polsce – powiedział po ogłoszeniu decyzji Sejmu przewodniczący Komisji Krajowej NSZZ Solidarność Piotr Duda.
Zgodnie z nową ustawą pracodawcy i związki zawodowe w ramach prac Rady będą mieć możliwość inicjowania zmiany w prawie, jeśli uzgodnią wspólny projekt tekstu, bądź założeń ustawy i innych aktów prawnych. Rząd będzie miał obowiązek zająć się tymi projektami, a ewentualną odmowę będzie musiał uzasadnić. Reprezentanci związków zawodowych i organizacji pracodawców będą opiniować rządowe projekty ustaw i innych aktów prawnych. Będą też mogli przedstawiać wspólne zapytania ministrom i wspólnie wnosić o zmianę dotychczasowych przepisów lub wprowadzanie nowych.
Obie strony – związki i pracodawcy zyskają także prawo wspólnego występowania do Sądu Najwyższego o wykładnię przepisów prawa i do Trybunału Konstytucyjnego o zbadanie konstytucyjności aktów prawnych. Mogą również zawierać ponadzakładowe układy zbiorowe pracy.
W pracach Rady, podobnie jak było to w Komisji Trójstronnej, udział będą brać przedstawiciele pracowników, pracodawców i strony rządowej, jednakże Rada będzie ciałem niezależnym. Prawo powoływania i odwoływania członków RDS wskazanych przez związki, pracodawców i premiera będzie miał prezydent.
Jedną z podstawowych zmian jest sposób wyboru przewodniczącego Rady. Będzie nim na przemian przedstawiciel związków, pracodawców i rządu. Jego kadencja będzie trwała rok. Dotychczas przewodniczącego Komisji Trójstronnej powoływał premier, bezterminowo.
Do Rady po ośmiu członków będzie delegować każda z trzech reprezentatywnych central związkowych, a po sześciu każda z czterech reprezentatywnych organizacji pracodawców. W sumie każda ze stron będzie mieć po 24 reprezentantów.
Swoich przedstawicieli do Rady, z głosem doradczym, będą mogli też wprowadzić prezydent RP, a także prezes Narodowego Banku Polskiego i prezes Głównego Urzędu Statystycznego. Do udziału w pracach Rady mogą być również zapraszani przedstawiciele związków zawodowych i organizacji pracodawców, które nie spełniają kryteriów reprezentatywności oraz przedstawiciele organizacji społecznych i zawodowych
W miejsce dotychczasowych Wojewódzkich Komisji Dialogu Społecznego powstaną Wojewódzkie Rady Dialogu Społecznego. Będą one tworzone przez marszałków województwa, na wspólny wniosek organizacji związkowych i organizacji pracodawców. Oprócz stron: samorządowej, związkowej i pracodawców w pracach WRDS będą uczestniczyć przedstawiciele wojewody, a do udziału w posiedzeniach mogą być zapraszani przedstawiciele powiatów i gmin.
Za przyjęciem ustawy o Radzie Dialogu Społecznego głosowało 425 posłów, przeciw było trzech, a jeden wstrzymał się od głosu. Teraz ustawa trafi do Senatu. Wejdzie w życie 14 dni od ogłoszenia. Obecna Trójstronna Komisja do Spraw Społeczno-Gospodarczych będzie działała do czasu powołania pierwszego składu Rady Dialogu Społecznego.
Pierwszą wersję projektu ustawy o RDS zaprezentowano na spotkaniu u prezydenta w październiku 2013 roku. Związki zawodowe przygotowały go po tym, jak w czerwcu 2013 roku zawiesiły prace w Komisji Trójstronnej, uznając, że dialog w Komisji jest pozorowany, a rząd nie bierze pod uwagę postulatów strony pracowniczej. Potem własny projekt przedstawili reprezentanci organizacji pracodawców, a następnie wspólny zespół wypracował jednolity tekst, przedstawiony przez związki i pracodawców rządowi. Obecny kształt ustawy jest wynikiem porozumienia wszystkich stron.
na podst. komunikatu działu informacji KK, ny
foto:W.Obremski