Milionowe wsparcie Funduszu dla parków narodowych
W ciągu 35 lat swojej działalności Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej przekazał ponad miliard złotych na rzecz parków narodowych. Te pieniądze zostały przeznaczone m.in. na utrzymanie bioróżnorodności, zachowanie gatunków dzikich zwierząt i roślin oraz edukację przyrodniczą.
Parki narodowe są tworzone na obszarach o wyjątkowych walorach przyrodniczych, kulturowych i edukacyjnych. Są objęte szczególną ochroną, a działalność człowieka została na ich terenie ograniczona do minimum. Stanowią dziedzictwo narodowe i rocznie przyciągają tysiące turystów spragnionych kontaktu z naturą.
Początki polskich parków narodowych sięgają lat 30. ubiegłego wieku. Pierwsze powstały ponad 90 lat temu z inicjatywy Władysława Szafera, pochodzącego z Sosnowca botanika, profesora Uniwersytetu Jagiellońskiego. Jak podaje National Geographic, ideę ochrony przyrody poprzez tworzenie parków narodowych prof. Szafer przeniósł do Polski ze Stanów Zjednoczonych po zwiedzeniu Yellowstone. Jest to najstarszy park narodowy na świecie. Powstał w 1872 roku.
Według czasopisma, starania prof. Szafera o utworzenie pierwszego w Polsce parku narodowego trwały 10 lat i zakończyły się sukcesem 1 czerwca 1932 roku. Tego dnia ogłoszono powstanie Pienińskiego Parku Narodowego, a równolegle z nim utworzony został, posiadający podobny status, słowacki Rezerwat Przyrodniczy w Pieninach. W tym samym roku, również z inicjatywy prof. Szafera, powstał Białowieski Park Narodowy. Ponadto przyrodnik przyczynił się do utworzenia Świętokrzyskiego PN, Babiogórskiego PN, Tatrzańskiego PN i Ojcowskiego PN. W sumie w latach 1932-2001 w Polsce powstały 23 parki narodowe, ale ta lista wciąż pozostaje otwarta.
8 listopada w resorcie środowiska zorganizowana została konferencja prasowa, w trakcie której poinformowano o rozpoczęciu prac nad utworzeniem Parku Narodowego Doliny Dolnej Odry. Ma on objąć teren o powierzchni 6 tys. hektarów na tzw. Międzyodrzu rozciągającym się między Odrą Zachodnią i Wschodnią, od Widuchowej po Szczecin. Znajdują się tam niedostępne dla ludzi dzikie torfowiska, podmokłe łąki, kanały, rozlewiska oraz jeziora.
Konferencja w Ministerstwie Klimatu i Środowiska była także okazją do podsumowania działań podejmowanych na rzecz istniejących już parków narodowych, w tym wsparcia udzielanego przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. – Przez 35 lat swojej działalności NFOŚiGW wypłacił ponad miliard dofinansowania dla parków narodowych. Ochrona bioróżnorodności zajmuje bardzo ważne miejsce w naszej strategii – podkreśliła Dorota Zawadzka-Stępniak, prezes NFOŚiGW.
Jak zaznaczyła, do parków narodowych trafiają środki unijne i krajowe. Te pierwsze pochodzą z Funduszy Europejskich na Infrastrukturę i Środowisko (FEnIKS) oraz z Funduszy Europejskich dla Polski Wschodniej (FEPW). Pieniądze unijne mogą zostać przeznaczone np. na ochronę zagrożonych gatunków, opracowanie dokumentów planistycznych dla obszarów chronionych, wykup nieruchomości znajdujących się na terenie parków oraz szeroko rozumianą edukację, łącznie z budową i wyposażeniem baz edukacyjnych. Dorota Zawadzka-Stępniak, zaznaczyła, że obecnie w ramach pomocy unijnej parki narodowe mogą się starać o dofinansowanie wynoszące 800 mln zł. Natomiast środki własne Funduszu są przekazywane na wykupy gruntów i ochronę przeciwpożarową oraz m.in. na zakup samochodów i łodzi zeroemisyjnych, a także punktów ładowania.
Agnieszka Konieczny
foto: Karkonoski Park Narodowy
źródło foto: flickr.com/Ministerstwo Spraw Zagranicznych