Dlaczego powinniśmy chronić mokradła

2 lutego obchodziliśmy Światowy Dzień Mokradeł. To tereny niezwykle cenne przyrodniczo, ostoje wielu gatunków roślin i zwierząt. Są potrzebne, ponieważ stanowią naturalny rezerwuar wody.

mokradeł zaliczamy tereny podmokłe, takie jak torfowiska, bagienne lasy olszowe oraz starorzecza i tereny zalewowe. – Tereny podmokłe nie tylko magazynują wodę, i to dwa razy skuteczniej niż lasy, ale również ją oczyszczają. To bardzo ważne ze względu na zagrażający nam kryzys wodny. Tylko 2,5 proc. światowych zasobów wodnych to woda słodka, a niespełna 1 proc. to dostępna woda pitna – mówi Łukasz Zych, rzecznik prasowy Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Katowicach.

Jak zaznacza, zużycie wody cały czas ulega zwiększeniu i równocześnie z roku na rok przybywa obszarów, w których pojawiają się deficyty i utrudnienia w dostępie do wody. Z drugiej strony coraz częściej musimy się zmagać ze skutkami susz i powodzi. To efekt m.in. betonowania rzek, zbyt małej liczby zbiorników retencyjnych, czy właśnie osuszania terenów podmokłych na potrzeby m.in. rolnictwa, czy rozwoju infrastruktury. Dlatego, dzisiaj już nikt nie ma wątpliwości, że tereny podmokłe i bagienne należy chronić.

Tego typu obszary występują także w województwie śląskim. Wśród nich jest 235 torfowisk, których łączna powierzchnia wynosi prawie 10 tys. hektarów. Najwięcej torfowisk znajduje się w północno-wschodniej części województwa, w Dolinie Białej Przemszy oraz w okolicach Pszczyny i Dąbrowy Górniczej. Niestety, są one narażone na osuszanie lub zarastanie. Z tego względu wiele z nich zostało objętych ochroną. Rezerwatami powołanymi do ochrony torfowisk są chociażby Dolina Żabnika w Jaworznie oraz Rotuz koło Czechowic-Dziedzic. Torfowiska i inne obszary podmokłe znajdziemy również w rezerwacie Jeleniak-Mikuliny w okolicy Koszęcina. Wiele torfowisk występuje na terenach włączonych do sieci Natura 2000.

Do terenów podmokłych należą również liczne lasy łęgowe. Niektóre z nich zostały objęte ochroną rezerwatową, np. Łęg nad Młynówką w powiecie lublinieckim. Duże obszary podmokłe występują w sąsiedztwie stawów hodowlanych, których nie brakuje w południowej części województwa. Do obszarów częściowo podmokłych zaliczane są także stawy czy osadniki będące pozostałością po przemysłowej działalności człowieka. Jednym z nich jest kompleks stawów Żabie Doły. Znajduje się on na granicy Bytomia i Chorzowa i jest chroniony jako zespół przyrodniczo-krajobrazowy.

21 grudnia 1975 roku weszła w życie Konwencja Ramsarska, międzynarodowy układ, którego celem jest ochrona mokradeł jako obszarów kluczowych dla zrównoważonego rozwoju. Do tej pory konwencję ratyfikowało ponad 170 państw, w tym Polska. Dokument został podpisany przez 18 państw 2 lutego 1971 roku w irańskiej miejscowości Ramsar podczas konferencji ONZ. To właśnie w kolejne rocznice tego wydarzenia obchodzony jest Światowy Dzień Mokradeł. W Polsce za wdrożenie konwencji odpowiada Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska.

Agnieszka Konieczny
źródło foto: pixinio.com