Czy pełnomocnikiem pracownika w sądzie może być przedstawiciel związku zawodowego?

Rozstrzygając kwestię dotyczącą reprezentacji przed sądem, przede wszystkim należy stwierdzić, że o tym, kto może być pełnomocnikiem pracownika w sądzie, decydują przepisy Kodeksu postępowania cywilnego. Zasadą jest, że w każdym przypadku pełnomocnikiem przed sądem ustanawianym przez zainteresowane osoby jest radca prawny lub adwokat. Jednakże pamiętać należy, że przepisy Kodeksu postępowania cywilnego, a w szczególności art. 465§1, wskazują na to, że pełnomocnikiem pracownika może być przedstawiciel związku zawodowego. Przepis ten zawiera rozszerzenie katalogu osób uprawnionych do występowania w postępowaniu sądowym, ale tylko z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych. Pełnomocnikiem pracownika może być przedstawiciel związku zawodowego, natomiast pełnomocnikiem ubezpieczonego może być oprócz przedstawiciela związku zawodowego lub inspektora pracy także przedstawiciel organizacji zrzeszającej emerytów i rencistów.

Często zadawanym pytaniem jest, czy przedstawicielowi związku zawodowego może udzielić pełnomocnictwa do spraw sądowych tylko osoba należąca do danej organizacji związkowej czy również inny pracownik? Orzecznictwo dotyczące analizowanego pytania nie jest jednoznaczne w zakresie prezentowanych stanowisk. Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego pełnomocnikiem procesowym pracownika może być przedstawiciel związku zawodowego, w którym pracownik nie jest zrzeszony (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 sierpnia 2003 r., I PK 214/02), jednakże pojawił się w tej kwestii pogląd przeciwny (postanowienie Sądu Najwyższego z 29 listopada 2006 r., II PZ 54/06). Biorąc pod uwagę powagę Sądu Najwyższego trudno polemizować, które z orzeczeń jest bardziej trafne, jednakże należy zwrócić uwagę, że przepis art. 465§1 K.p.c., pozwalając na to, że pełnomocnikiem pracownika może być przedstawiciel związku zawodowego, nie stwierdza, że może to być tylko związek zawodowy, do którego pracownik należy, albo że nie może to być przedstawiciel związku zawodowego, do którego pracownik nie należy. Ponadto art. 7 ust. 2  ustawy o związkach zawodowych stanowi, że na wniosek pracownika niezrzeszonego związek zawodowy może podjąć się obrony jego praw i interesów wobec pracodawcy. Wprawdzie treść tego przepisu sugeruje, że chodzi w nim o pracownika nienależącego do żadnego związku zawodowego (niezrzeszonego), ale możliwa jest interpretacja, że chodzi o pracownika niezrzeszonego w tym związku zawodowym, do którego zwrócił się o obronę jego praw.

W dalszej kolejności zwrócić również należy uwagę, na art. 4 ustawy o związkach zawodowych, według którego związki zawodowe reprezentują pracowników, a także bronią ich godności, praw oraz interesów materialnych i moralnych, zarówno zbiorowych, jak i indywidualnych. Dlatego też udzielenie przez związek zawodowy upoważnienia do reprezentowania pracownika w procesie sądowym jest realizacją takiej właśnie obrony indywidualnych interesów pracowniczych poza wykonaniem treści stosunku pracy.

Biorąc pod uwagę powyższe rozważania, jeżeli pracownik zdecyduje się na udzielenie umocowania do reprezentowania go w sądzie, pamiętać należy aby przedstawiciel związku zawodowego w sprawach z zakresu prawa pracy zastępując pracownika przedłożył nie tylko pełnomocnictwo przy podejmowaniu pierwszych czynności sądowych, uprawniające go do działania, ale także wykazał, upoważnienie do działania w imieniu związku zawodowego, czy to na podstawie statutu, czy na podstawie odrębnego upoważnienia, w przeciwnym razie sąd może nie dopuścić przedstawiciela związku zawodowego do reprezentacji pracownika w sądzie.

Monika Weingärtner
CDO24 Centrum Ochrony Prawnej
Infolinia: 801 00 31 38

Informujemy, że powyższy artykuł nie jest opinią ani poradą prawną i nie może służyć jako ekspertyza przed sądem, urzędem czy osobą prywatną. Proszę pamiętać, że ze względu na długość opracowania artykuł dostarcza jedynie informacji ogólnych, które w konkretnym przypadku nie mogą zastąpić porady prawnej.

Proszę pamiętać, że osoby posiadające Ochronę Prawną CDO24 zawsze mogą zasięgnąć dodatkowych informacji w departamencie prawnym CDO24 pod numerem telefonu 801 003 138 (lub 32 44 57 822), który działa codziennie od poniedziałku do piątku w godzinach od 8.00 do 16.30. Pozostałe osoby zainteresowane posiadaniem ochrony prawnej zapraszamy do zapoznania się z ofertą CDO24 na stronie internetowej www.cdo24.pl.

Masz pytanie do prawnika? Napisz do nas: gazeta@cdo24.pl. Odpowiedzi na najciekawsze i najczęściej pojawiające się Państwa pytania, będziemy zamieszczali w naszych artykułach.