Czy cena towaru w sklepie może być oznaczona w dowolny sposób?

Każdy z nas zapewne spotkał się z sytuacją, w której cena towaru przy kasie była wyższa niż cena oferowana przy towarze lub na opakowaniu. Większość z kupujących spotkała się również z więcej niż z jedną ceną umieszczoną na opakowaniu lub przy towarze, zwłaszcza w przypadku produktów spożywczych pakowanych w hermetyczne opakowania, gdzie często cena na opakowaniu różni się od ceny na wywieszce. Kupujący w takiej sytuacji ma jednak prawo otrzymania towaru po cenie dla niego korzystniejszej. Cena towaru nie powinna wprowadzać w błąd. Towar nie powinien być też oznaczony dwiema różnymi cenami np. ceną na opakowaniu i jednocześnie ceną umieszczoną na wywieszce.

Ustawa o cenach nakłada na sprzedawców obowiązek oznaczania każdego towaru detalicznego ceną. Cena detaliczna powinna być ceną jednostkową, uwidocznioną w miejscach sprzedaży detalicznej w sposób zapewniający prostą i niebudzącą wątpliwości informację o ich wysokości. Podstawowym sposobem oznaczenia ceny jest wywieszenie „wywieszki” zawierającej nazwę handlową towaru, cenę oraz jednostkę miary towaru. „Wywieszką” jest etykieta, tabliczka lub plakat z wydrukowaną lub napisaną odręcznie ceną i nazwą towaru, niezłączone trwale z towarem. W przypadku towarów podobnych „wywieszka” powinna również zawierać oznaczenie producenta i inne informacje umożliwiające niebudzącą wątpliwości identyfikację ceny z towarem. Na wywieszkach sprzedawca ma obowiązek podać ceny aktualne w momencie oferowania towarów. Wywieszki umieszcza się w miejscu ogólnodostępnym i widocznym dla każdego kupującego, bezpośrednio przy towarach lub w bliskości towarów, których dotyczą, w taki sposób, aby nie można było pomylić ceny określonego towaru z ceną innego, a w szczególności podobnego towaru. Napisy na wywieszkach powinny być wyraźne i czytelne, tak aby nie budziły wątpliwości kupujących.

Przy towarach wystawionych w miejscu ekspozycji handlowej, takim jak: okno (witryna), gablota i innym podobnym miejscu wystawowym, wewnątrz lub na zewnątrz przestrzeni związanej z miejscem sprzedaży, powinny być uwidocznione ceny. Jeżeli zamiast towarów oryginalnych przedsiębiorca wystawia ich atrapy, imitacje lub wzory, powinien uwidocznić ceny w taki sam sposób i taką samą czcionką, jak ceny towarów oryginalnych. Przy wystawianiu na sprzedaż większej ilości określonego towaru cenę uważa się za uwidocznioną, jeżeli wywieszkę umieści się tylko przy jednej sztuce identycznego towaru.
W przypadku towarów będących wierzchnią odzieżą (w tym również obuwie), książkami, czasopismami, gazetami czy nośnikami informacji (np. gry komputerowe, płyty muzyczne) zamiast „wywieszek” sprzedawca może oznaczyć poszczególne sztuki takich towarów wyraźnie napisaną lub nadrukowaną ceną niebudzącą wątpliwości kupującego co do jej aktualnej wysokości. Warunkiem skorzystania z takiej możliwości oznaczenia ceny jest jednak zapewnienie przez przedsiębiorcę stałego, bezpośredniego dostępu kupujących do tych towarów. Ponadto cena taka musi określać cenę pojedynczej sztuki towaru.

Należy pamiętać, że każdorazowo cena jednostkowa uwidoczniona przy towarze na wywieszce lub w innej formie dostępnej dla kupującego powinna dotyczyć ceny za 1 litr lub 1 metr sześcienny – dla towarów przeznaczonych do sprzedaży według objętości, za 1 kilogram lub 1 tonę – dla towarów przeznaczonych do sprzedaży według masy, za 1 metr lub 1 metr kwadratowy – dla towarów sprzedawanych według długości lub powierzchni, za 1 sztukę – dla towarów sprzedawanych na sztuki. Ceny jednostkowe towarów sprzedawanych według objętości mogą także dotyczyć 100 mililitrów lub 0,1 litra, a towarów sprzedawanych według masy – ilości za 100 gramów albo 100 kilogramów, jeżeli te jednostki są stosowane zwyczajowo i powszechnie dla tych towarów. W przypadku towarów pakowanych oznaczonych liczbą sztuk może być stosowane przeliczenie na cenę jednostkową za 1 sztukę lub za dziesiętną wielokrotność liczby sztuk.

Ceny porcji wyrobów garmażeryjnych uwidacznia się na wywieszkach przy poszczególnych towarach, wraz z pełną ich nazwą, określeniem ilości nominalnej oferowanej porcji każdego wyrobu, wyrażonej w legalnej jednostce miary. W przypadku towarów sprzedawanych na sztuki dopuszcza się określenie ilości nominalnej oferowanej porcji w sztukach.

Towary przeznaczone do sprzedaży detalicznej oznacza się cenami w sposób bezpośredni na poszczególnych egzemplarzach lub na ich pojedynczych opakowaniach, metodą uniemożliwiającą łatwe usunięcie oznaczenia. Za równoznaczne ze spełnieniem wymogu bezpośredniego oznaczenia ceną, uznaje się oznaczenie kodem kreskowym towaru oferowanego w miejscu sprzedaży detalicznej, dostosowanym do samoobsługi kupujących, przy łącznym spełnieniu następujących warunków:
– towary nieoznaczone ceną zostaną opatrzone wywieszkami, zawierającymi informacje dotyczące nazwy handlowej, jednostki miary i ceny jednostkowej,
– liczba czytników umieszczonych przez przedsiębiorcę na sali sprzedaży zapewni kupującym niezwłoczne odczytanie cen poszczególnych towarów na podstawie kodu kreskowego, przy czym na każde rozpoczęte 400 metrów kwadratowych powierzchni sprzedażowej powinien przypadać co najmniej 1 czytnik, nie uwzględniając czytników zainstalowanych w kasach rejestrujących,
– masa lub objętość towaru nieoznaczonego ceną nie przekroczy 5 kilogramów lub 5 litrów odpowiednio dla towarów sprzedawanych według masy lub objętości; w przypadku towarów pakowanych podane wielkości dotyczą odpowiednio jednostek masy i objętości netto bez opakowania; towary sprzedawane na sztuki nie przekroczą swoją wielkością sumy wymiarów, przy pomiarze w skrajnych punktach (długości, szerokości i wysokości) 2 metrów oraz masy całkowitej 5 kilogramów lub objętości 5 litrów,
– pracownicy obsługi wyodrębnionych stoisk lub działów zostaną zobowiązani do niezwłocznego odczytu ceny towaru na podstawie kodu kreskowego na każde życzenie kupującego wyrażone na sali sprzedaży,
– cena towaru odczytana na podstawie kodu kreskowego nie może być wyższa od ceny uwidocznionej przy identycznym towarze,
– system czytników, na życzenie kupującego, dokonuje odczytu ceny sprzedaży każdego towaru wraz z jego nazwą handlową lub zrozumiałym dla kupującego skrótem tej nazwy, umożliwiającym łatwą identyfikację towaru i ceny.

Przepisy prawa regulując w sposób dość restrykcyjny oznaczanie cen towarów, pozwalają konsumentom na domaganie się od sprzedawcy sprzedania towaru po cenie najkorzystniejszej. Pamiętać należy, że zgodnie z art. 543 Kodeksu cywilnego wystawienie rzeczy w miejscu sprzedaży na widok publiczny z oznaczeniem ceny uważa się za ofertę sprzedaży. To oznacza, że w przypadku jej zaakceptowania przez kupującego sprzedawca nie może odmówić sprzedaży towaru po takiej cenie jaką zaakceptował kupujący. W przypadku rozbieżności cen towaru lub oznaczenia go różnymi cenami kupujący zawsze może wskazać sprzedawcy, że zaakceptował daną cenę, którą oznaczony był towar wystawiony na widok publiczny w miejscu sprzedaży, a tym samym przyjął ofertę sprzedawcy.

Uwaga! Artykuł nie jest opinią prawną i nie może służyć jako ekspertyza przed żadnym sądem, urzędem czy osobą prywatną. Proszę pamiętać, że ze względu na długość opracowania artykuł dostarcza jedynie informacji ogólnych, które w konkretnym przypadku nie mogą zastąpić porady prawnej.

Proszę pamiętać, że osoby posiadające Ochronę Prawną CDO24 zawsze mogą zasięgnąć dodatkowych informacji dotyczących swoich praw i obowiązków w departamencie prawnym CDO24 pod numerem telefonu 801 00 31 38, który działa codziennie od poniedziałku do piątku w godzinach od 8.00 do 16.30.

Masz pytanie do prawnika? Napisz do nas: gazeta@cdo24.pl. Odpowiedzi na najciekawsze i najczęściej pojawiające się Państwa pytania, będziemy zamieszczali w naszych artykułach.

Karol Ciszek
CDO24 Centrum Ochrony Prawnej
Infolinia: 801 00 31 38